Column

,,Ik heb je advies nodig. Het is voor mij de eerste keer dat ik zoiets meemaak en ik weet niet wat ik moet doen”, klinkt het aan de andere kant van de lijn. De weduwe heeft het over haar hond Olly. Sinds het overlijden van haar man twee dagen geleden zit hij onophoudelijk te piepen bij de voordeur. Hij eet niet, drinkt niet en slaakt om de zoveel tijd diepe zuchten. Na twintig jaar in het vak moet ik haar eerlijk bekennen, dat ik ook niet precies weet hoe dat werkt. De weduwe klinkt verdrietig. Read more

Mijn moeder, Truus, zei altijd tegen mij: ‘Het leven is een toneelspel, je moet zelf de hoofdrol spelen.’ Nou, dat heeft ze gedaan. Ik denk dat Truus bij heel veel mensen een speciale rol in hun leven heeft gespeeld. Mijn moeder zei ook: ‘Als mijn tijd erop zit dan hoop ik dat het kort en bondig gaat en geen lijdensweg is.’ En zo is het gegaan…

Het is donderdagochtend 16 juli. Ik sta met alle dierbaren van mijn moeder om haar bed in de woonkamer van haar huis in De Rijp. Ze is stervende en iedereen heeft net afscheid van haar genomen. De dokter komt binnen. Hij vraagt of ze nog iets tegen de pijn wil hebben. ‘Nee, ik heb geen pijn…,‘ is haar antwoord. ‘Wil je een roesje om te slapen of wil je wachten en het op eigen kracht doen?’ vraagt de dokter verder. ‘Wachten’, zegt ze zacht. Read more

Het videobeeld is mat en wat rood van kleur. Zoals dat was in de jaren ’70. Saskia draagt een rood met bruin en oranje jurk, haar wenkbrauwen zijn donker getekend en steken fel af tegen haar glanzende witte ogenschaduw. Samen met Serge, met zijn bekende snor, grote bos haar en gitaar, spelen ze hun muziek in een ziekenhuis waar een zestal zieke mannen hun publiek vormen. Read more

Bij binnenkomst in de ziekenhuiskamer zit één kleindochter aan het voeteneinde, terwijl de ander haar opa voorzichtig begeleidt met het eten van de net uitgedeelde groentesoep. Op de grijze stoel aan een tafel zit de oudere dame die ons gebeld had of we langs wilden komen om de uitvaart te bespreken van haar 91-jarige vriend, met wie zij inmiddels twintig jaar samen was. Op tafel staat een transistorradio waaruit zachtjes klassieke muziek klinkt. Read more

Je kind moeten begraven is een van de ergste situaties die wij mensen kunnen meemaken. Hoe ga je om met zo´n groot verlies? Hoe kom je als ouders, grootouders, broers, zussen, vrienden of bekenden deze dag door? De stenen in ons hart waren dan ook zwaar toen we op 31 oktober 2019 afscheid moesten nemen van de 13-jarige Fabienne, de dochter van onze vrienden Nina en Patrick die een week daarvoor geheel onverwachts was overleden.  Read more

Mijn camera en ik, wij zien alles. Tijdens uitvaarten leg ik mooie en bijzondere details van het afscheid vast. Net dat ene moment waarop de hand van het kleinkind zacht de hand van oma aanraakt, hoe het zonnetje de rode rozen in het licht zet, hoe de zoon een troostende arm om de schouders van zijn vader legt, hoe de buurman nog net een roos op de kist legt of hoe het gezin troost zoekt bij elkaar. En soms, soms zie ik ze vliegen. Read more

Daar staat ze, tussen haar kinderen in de woonkamer. Ans, een kwieke dame van bijna 80. Ze heeft net haar man verloren, de kinderen hun vader. Ik heb ze via de telefoon gesproken en kom nu, op afstand, wat spulletjes brengen. Ik sta buiten, zij staan binnen. Ans kijkt me vriendelijk aan, haar heldere ogen vertellen me dat ze nog volop in het leven staat. Tot voor kort deed ze dat samen met haar man Jaap; genieten van het leven en genieten van hun gezin. Maar samen is niet meer. Read more

Tja. En daar sta ik dan. In deze nieuwe werkelijkheid. Of liever onwerkelijkheid. Van de ene op de andere dag moet ik mezelf afvragen hoe ik omga met de maatregelen van het RIVM, die ervoor moeten zorgen dat we allemaal zo gezond mogelijk blijven. Hoe ga ik nabestaanden helpen met het regelen van een uitvaart als alles via de telefoon of webcam geregeld moet worden? En hoe zullen nabestaanden hiermee omgaan? Geen mensen over de vloer om afscheid te nemen, geen mensen die je kunnen troosten, geen schouderklopje. Niets. Althans niet lijfelijk. Toch kunnen we elkaar helpen in deze moeilijke tijden. We moeten alleen zoeken naar andere manieren van dichtbij zijn. Read more

De ruimte waar ik ben voelt als een thuis. In het midden staat een robuuste houten tafel met acht stoelen, sfeervol behang siert de wanden en kussens vormen een mooi kleurpalet met de blauwe bank die tegen de wand staat. Het voelt als een thuis, maar dat is het niet. Read more

De as van mijn lief heeft een jaar in huis gestaan, niets stond me in de weg om zijn as uit te strooien. Alleen ikzelf. Ik wist wel waar, want “ons” plekje aan het IJsselmeer, dat was wat hij wilde. Ik wist alleen nog niet wanneer. Ik kon het nog niet, ik wilde hem nog bij me houden. Read more