Het regelen van de muziek tijdens de uitvaart lijkt makkelijker te zijn dan ooit. Gewoon even een MP-3 bestandje uploaden of een Spotify-playlist samenstellen en klaar ben je. Of was het in de tijd van de elpees en livemuziek misschien toch zo gek nog niet?
Het waren de jaren ’90 en ik was nog een groentje in de uitvaartbranche. Uitvaartbegeleiders waren in die tijd nog echt ‘kraaien’. We liepen tijdens een uitvaart in zo’n pinguïnjas met streepjespantalon, hoge hoed en een paraplu. Sommige collega’s zelfs bij temperaturen van 30 graden Celsius.
Een uitvaart werd in die tijd eigenlijk bepaald door de uitvaartbegeleider, er waren weinig mogelijkheden om het afscheid persoonlijk te maken. Een afscheidsdienst kreeg kleur door de elpees en soms CD’s die in de loop van een leven waren verzameld.
Op veel locaties kon ik vaak nog gebruik maken van het orgel of zelfs de vleugel die in de aula stond. Al dan niet met getalenteerd organist. Geen hedendaagse playlist kan tegen de muzikaliteit van een dergelijke muzikant op.
Zo mocht ik een aantal jaar geleden de uitvaart begeleiden van een 14-jarige jongen. De jongen had op speciaal onderwijs gezeten en zijn hele klas was aanwezig om afscheid te nemen. Op een gegeven moment werd door een van zijn vriendjes, vanuit de zaal, het lied ingezet dat ze altijd in de klas zongen. Een voor een begonnen de andere kinderen mee te zingen. Ik keek naar de organist, die het lied herkende en na een klein knikje van mijn kant begon hij mee te spelen met de jonge zangertjes. Dit prachtige eerbetoon ontstond zo uit het niets, waardoor het een onvergetelijk afscheid werd waar ik nu, als ik eraan terugdenk, nog steeds kippenvel van krijg.
Met de opkomst van de CD-spelers werd het makkelijker om eigen muziek mee te nemen naar de uitvaart. De families zochten zelf hun muziek uit en namen op de dag van de uitvaart de CD’s mee naar de uitvaartlocatie. Het wilde dan nog wel eens gebeuren dat er een verkeerde CD in het hoesje zat en zo overkwam het mij tijdens een uitvaart dat het nummer ‘Wij willen geen werk, maar willen WW’ uit de boxen te horen was. Niet echt een muziekstuk voor een uitvaart. Met een groot vermoeden dat dit niet het gewenste muziekstuk was, liep ik tijdens de dienst met de CD naar de familie. Zij waren geschrokken en gaven aan dat ze ‘Langs de Amsterdamse grachten’ hadden willen laten horen. En ook hier was de organist de reddende engel die achter het orgel plaatsnam en vervolgens een schitterende potporie van Amsterdamse nummers ten gehore bracht. De familie vond deze oplossing zelfs mooier dan het in eerste instantie gekozen muziekstuk.
Tegenwoordig zie je dat we met alle moderne technieken veel meer mogelijkheden hebben, zowel qua muziek als qua beeld. Bij ons op kantoor is Freek de man die in overleg met een familie exact weet vast te leggen welke gevoelens de familie wil delen met de belangstellenden en maakt daar dan een mooi filmpje van. In 99,9% van de gevallen gaat dat goed. En de enkele keer dat de techniek ons in de steek laat, dan mis ik nog weleens die organist, achterin de aula, die mij dan uit de brand kan helpen.
Deze column is geschreven door uitvaartbegeleider Bas Koopman